اوصاف خودبسندگی نظام سازمان جهانی تجارت در نظام حقوقی بین المللی

سازمان جهانی تجارت، یکی از مهم ترین سازمان های بین المللی است که پس از تأسیس سازمان ملل متحد تا کنون، پا به عرصۀ حقوق بین الملل گذارده است. یکی از مهم ترین مقررات مندرج در تفاهم نامۀ حل و فصل اختلاف سازمان جهانی تجارت، مادۀ 23 آن، تحت عنوان «تقویت سیستم چندجانبه» است که ایدۀ خودبسندگی سازمان جهانی تجارت از این ماده نشأت می گیرد. مادۀ 23 تفاهم نامۀ حل و فصل اختلافات اشعار می دارد: «هنگامی که اعضا در صدد جبران نقض تعهدات یا سایر موارد از میان رفتن منافع یا لطمه به منافع پیش بینی شده در موافقت نامه های تحت پوشش یا رفع مانعی بر سر راه دستیابی به هر یک از هدف های موافقت نامه های تحت پوشش بر می آیند، باید به قواعد و رویه های این تفاهم نامه متوسل شوند و از آنها تبعیت نمایند». بنابراین، مطابق نص صریح تفاهم نامه، توسل به قواعد و رویه های خارج از سازمان، پذیرفتنی نیست و همان گونه که گفته شد، این موضوع، شائبۀ خودبسندگی رژیم حقوقی سازمان جهانی تجارت را به ذهن متبادر می سازد.